Terugblik 2013

In 2013 besteedden we in het museum aandacht aan het slavernijverleden van Nederland en Suriname, waar Peerke tijdens de afschaffing in 1863 leefde. Dineke Stam maakte een prachtige tentoonstelling over deze zwarte pagina’s uit ons verleden. Haar activiteiten trokken veel bezoekers uit heel Nederland. 

Tijdens het museumweekend in april bezochten ruim 300 mensen het museum. De gastheren en dames hadden het druk met deze mooie opkomst. Enkele weken later was er muziek in het museum: De kleurrijke mama’s van het Mama Verhalenkoor uit Tilburg traden op! Hun nummer over ‘vrij zijn’ sloot prachtig aan bij de tentoonstelling over slavernij. Alle bezoekers werden op verschillende manieren geraakt en aan het denken gezet.

Na de zomer was er nogmaals op een hele bijzondere manier aandacht voor de afschaffing van de slavernij. Samen met een groep dames vormden medewerkers van het museum de werkgroep Kon Makandra. De activiteit werd geïnspireerd door de keti-koti-tafels. Bezoekers gingen met elkaar in gesprek over hun gedeelde verleden met de vele verschillende kanten en gevoelens ervan. Dit alles onder het genot van een Surinaams hapje en drankje.

Op de geboortedag van Peerke, 27 oktober, werd er plaats gemaakt voor De NWE Liefde! Naastenliefde anno nu staat centraal. Verschillende creatieve makers geven hun kijk op ‘er zijn voor een ander’. Tijdens de dertien dagen van Tilburg in dialoog werd er in het museum gesproken over vriendschap onder leiding van een Zuster van Liefde uit Tilburg.

Het jaar 2013 heeft plaats gemaakt voor 2014. We willen graag al onze (online)bezoekers bedanken voor het afgelopen jaar! 

Het museum vormt samen met de kapel, geboortehuis, kruisweg, monumenten en de horeca een plek vol historie en herinneringen. Voor dit jaar is er weer een mooi programma in de maak. Dus zorg jij mee voor nieuwe herinneringen op deze unieke plek? 

Vragen aan Peerke - Verhaal uit het Paviljoen [4]

Een zaterdagmiddag. Martien Stoop en zijn gezelschap lopen of rijden de Kruisweg en bezichtigen aansluitend het Peerke Donders Paviljoen. Na afloop vertelt Martien: “Ik ben yogaleraar van deze vier mensen en omdat ze een functiebeperking hebben, geef ik aangepast les bij een van hen thuis.Ik zie overeenkomsten tussen wat zij doormaken en melaatsen. Beiden ondervinden vaak onbegrip, mensen reageren onprettig. Ze zijn genoodzaakt heel veel te investeren en van hun nood een deugd te maken. Het leven daagt hen uit. Ik vind het hartverwarmend hoe solidair ze met elkaar zijn, hoe ze elkaar aanvoelen en begrijpen. Het is voor hen een hele klus om te komen tot zelfacceptatie en een liefdevolle omgang met zichzelf. Ik kan veel van ze leren.” Innerlijke vrede“Ik zie hier in het Paviljoen veel lijden maar vind niet het antwoord wat de functie van dat lijden is. Ook vraag ik me af hoe Peerke naar de mens, de melaatse mens keek. Zag hij hen als zielig, kwetsbaar, zondaars? Of als gelijken, als Godskinderen? Ook had ik Peerke graag willen vragen wat hij voor hen betekende, wat hij bijdroeg aan hun innerlijke vrede.Dit bezoek zet me aan om me nog meer te verdiepen in de kwestie waar iemand het meest mee geholpen is. De vraag ‘Wat wil je ten diepste?’ moet je stellen als je echt wilt helpen. Martien voordat hij richting horeca loopt om zich bij zijn yogavrienden te voegen: “Iedereen heeft het in zich om tot ‘verlossing’ te komen. Voor iemand die dat lukt, maak ik een diepe buiging en gaat mijn hart open. Misschien zouden niet de melaatsen op de knieën moeten voor Peerke maar hij voor hen. Uit waardering.”

Vriendschap in vijf woorden

Bijna honderd tafels waren beschikbaar bij de vijfde editie van Tilburg in Dialoog . Bijna honderd tafels waar gesproken werd over vijf verrassende thema´s : VIEREN - VEILIGHEID - VERBINDING IN 013 - VRIENDSCHAP – VRIJHEID. Aangezien in Peerke Donders Paviljoen onlangs het programma ‘De NWE Liefde’ was gestart, kozen we daar voor het thema ‘vriendschap’.  De Tilburgse Zuster van Liefde, Toos Scholtes was gespreksleider. Aan tafel zaten acht deelnemers.

Toos stelde voor om te beginnen met het nadenken over het begrip ‘vriendschap’.  Wat betekent dat voor jezelf? Hoe heb je dat ervaren? Na enkele ogenblikken stilte volgde een inventarisatie: ‘Vriendschap betekent vooral: ‘Er zijn voor elkaar’.’ Een van de deelnemers herinnert zich de grote woonkeuken waar zij als jongste van een groot gezin vriendschap ervoer wanneer er op de gammele pick-up een plaatje werd gedraaid en vrienden en vriendinnen van de gezinsleden met elkaar dansten. ‘Zo simpel was het.’ Aan tafel bevindt zich een jonge studente. Ze is achttien jaar en studeert Toegepaste Psychologie. Ze onderzoekt de relaties tussen ouders en kinderen en hoe die al dan niet van invloed zijn op vriendschapsrelaties.  Want hoe leer je om te gaan met vrienden en hoe ontmoet je mensen?  En wat betekent vriendschap in goede en slechte tijden?

Helaas zijn er pijnlijke ervaringen aan deze Tafel in Dialoog. In de diverse levens was er soms helemaal geen sprake van vriendschap.  Het deed zelfs meer dan pijn. Er waren verwachtingen die niet uitkwamen en het maakte enkelen van hen kwetsbaar. ‘Omdat je je openstelt.’  Men had het anders verwacht, een andere voorstelling van wat vriendschap zou moeten zijn. ‘Verdriet zou je samen moeten dragen.’ De eenzaamheid is pijnlijk voelbaar in uitspraken als: ‘Ik werd gepest op de lagere school, ’ en ‘Mijn vrienden lieten me zitten, juist na het enorme verdriet dat we hadden.’ Sommigen leerden ermee te leven door zichzelf in de 'overlevingsstand' te zetten. En een ander ‘plakte een pleister op de verharding. Alsof het er zachter van werd.’ Naast het kijken naar de ander, blijkt aan de dialoogtafel ook het belang van kijken naar jezelf in vriendschappen: ‘Is ‘jezelf zijn’ niet het allerbelangrijkste?’ Ook woorden als ‘oprechtheid’ en ‘authenticiteit’ worden genoemd met als motivatie: ‘want daarmee houd je het langste vol.’ Een deelneemster vertelt hoe zij kijkt naar de ogen van de ander:  ‘Het zijn de spiegels van de ziel.’

Na deze herinneringen en ervaringen vraagt Toos Scholtes de deelnemers even te dromen. In hoeverre kan vriendschap een bijdrage leveren aan een betere wereld? ‘Minder eenzaamheid’ en  ‘acceptatie’ en ‘vroeger kon je overal binnenlopen. Er was persoonlijk contact.’ De deelnemers zijn positief: ‘versterken van het saamhorigheidsgevoel’ en ‘zorgen voor elkaar’. Hoe mooi zou het zijn om te leven in een wereld waar geen jaloezie was. Waar iedereen gelijk was en geen onderscheid in wat dan ook.  Geen etiketten, maar gelijkwaardigheid en luisteren naar elkaar. Respect hebben voor de ander. ‘Zonder aanziens des persoons’.

De Zuster van Liefde vraagt de deelnemers na het herinneren, ervaren en dromen om een volgende stap te maken: het ‘doen’. ‘Wat kun je morgen doen om die wereld beter te maken? Hoe kun je de dromen  van vandaag de komende tijd gaan vormgeven? Een gespreksdeelnemer oppert:  ‘een bezoek brengen aan eenzamen’ en een ander: ‘saamhorigheid bevorderen in de vereniging waar ik bij hoor.’ Het zijn positieve opbeurende gedachten,maar hoe sommige tafeldeelnemers hun best ook doen, ze weten het niet. ‘Eigenlijk vraag je je dan af: kan er dan iets veranderen? …. Moet de wereld niet gewoon weer een volksbuurt worden. Waar je bij elkaar binnenloopt, gewoon achterom?’ Iemand stelt voor: ‘is het een idee om op een zondag een kopje koffie aan te bieden in de kerk?’ Een ander antwoordt: ‘Misschien kan het nog eenvoudiger en is de wereld al gebaat met gewoon even te glimlachen naar elkaar.´ Zou het zo eenvoudig zijn? Kun je het brede begrip 'vriendschap' niet vatten in slechts vijf woorden die vragen: ‘Hoe gaat het met jou?’

 

 

Kurtis Blow preekt in Peerke Donders Kapel

Op deze laatste dag van festival Incubate, preekte Kurtis Blow in de kapel op het heiligdom van Peerke Donders. De eerste belangstellende waren al een uur van te voren aanwezig. Zo ook ik, in de hoop de rapper van te voren een kijkje te laten nemen in het museum voor naastenliefde. De minuten verstreken, een vijftal fotografen installeerden zich en steeds meer mensen verzamelden zich bij de kapel, maar nog geen Kurtis Blow...

Na een korte introductie door de directeur van Incubate, kwam Kurtis Blow voor de microfoon. Hij verontschuldigde zich dat hij wat laat was, maar ah: 'God is good' en daarmee begon zijn preek.
Blow las voor uit de bijbel, 'chapter three, verse one: from the book op Daniel'. Zijn stem was luid en vol power. Zijn petje ging af voor een kort gebed. Hij dankte God voor het open van zijn ogen deze morgen. Daar dankte hij God iedere ochtend voor, want het ging voor hem om de kleine dingen.

Een belangrijk onderdeel van zijn preek was ' JOY COMES FROM THE INSIDE AND DOESN'T CARE ABOUT THE OUTSIDE.      
Hij gaf een voorbeeldje. Hij reed in zijn jaren vol roem een Mercedes Benz. Het mooie van deze auto vond hij zijn 'Automatic Climate Control'. Daarmee kun je de temperatuur regelen in je auto. Is het buiten warm, dan kan de temperatuur in je auto omlaag, maar is het buiten koud, dan is het binnen warm....
That's your joy: In the inside you're always cool. Joy doens't worry about the outside. Joy doens't care about the problems from the outside. 'Joy' beschermt je voor alles buiten jezelf.

Maar, zo maakte ik op uit zijn luide Amerikaanse woorden, neem wel het hef in eigen handen. Je gooit toch geen kop of munt bij belangrijke beslissingen? Die neem je toch zelf? Soms kan je het gevoel hebben dat God je daar niet bij helpt... 'But: He is still able'! Hij vervolgde zijn verhaal weer met 'the joy'....  Jesus is the joy. Hij helpt je in slechte tijden en hij zorgt dat je overeind blijft in het vuur.
Thank you!      

http://www.youtube.com/watch?v=IrRs9D-nPTE

Verzoeningsbijeenkomst ‘Kon Makandra’

Op zaterdag 28 september organiseert Peerke Donders Paviljoen een ‘Kon Makandra’, een Surinaams begrip voor: ‘kom bij elkaar’. Dit initiatief is ontstaan vanuit de tentoonstelling over slavernij in de 19e eeuw, waar Peerke Donders in Suriname als priester bij betrokken was. Welke impact heeft het slavernijverleden op de hedendaagse gemixte culturele samenleving van Tilburg? Tijdens de ‘Kon Makandra’ is dat het onderwerp van gesprek. Vanuit een samenzijn terugkijken naar het verleden met vooral een blik op de toekomst.
Het ‘Kon Makandra’-programma begint om 14.00 uur in Peerke Donders Paviljoen, waar de expositie ‘Zielenzorg & Zielenmoord’ centraal staat. Gastconservator Dineke Stam geeft uitleg bij de tentoonstelling en leidt de deelnemers langs de verschillende thema’s als: ‘gewin’, ‘geloof’, ‘gesel’ om uit te komen bij de vraag: ‘In hoeverre is er sprake van een gedeeld slavernijverleden?’ Om deze vraag vanuit gezamenlijkheid te beantwoorden vertrekken de deelnemers om15.30 uur naar MFA De Symfonie, waar rond 16.00 uur het programma begint met een verhaal. Vervolgens gaat het gezaelschap onder genot van Afro-Surinaamse hapjes met elkaar in gesprek. Het programma duurt tot 18.00 uur. Er zijn geen kosten aan verbonden.

Praktische gegevens:

Verzoeningsbijeenkomst ‘Kon Makandra’
Zaterdag 28 september 2013
14.00 uur – 15.30 uur Peerke Donders Paviljoen, Pater Dondersstraat 20 in Tilburg
16.00 uur – 18.00 uur MFA De Symfonie, Eilenbergstraat 250, Tilburg
Graag vooraf aanmelden via boekingenPDP@mommerskwartier.nl.

Peerke Donders, Golden Wonders - Verhaal uit het Paviljoen [3]

Een woensdagmiddag. Monique de Leeuw bezoekt het Paviljoen. “Vandaag is mijn vaste vrije middag en het Peerke Donders Paviljoen stond al een tijdje op het program. Ik wilde deze plek graag nog eens terugzien. Ik ben opgegroeid in Tilburg-Noord. Tijdens mijn lagere schooltijd kon je hier spelen, er was veel ruimte en het was nog niet zo volgebouwd. Ik zat op De Vlashof en bij mooi weer gingen we wel eens naar het Echowaaike of naar Peerke Donders. Bij het geboortehuisje werd dan verteld hoe Peerke had geleefd en over de textielgeschiedenis van Tilburg. In m'n eentje ging ik ook wel eens kastanjes rapen om er met luciferhoutjes poppetjes van te maken. De kruiswegbeelden vond ik dan altijd een beetje eng. Nu zijn er veel bomen weg maar toen was het bos donker met veel schaduwen.
“Een weldoener zoals Peerke ben ik zeker niet, maar ik ben blij dat ik bij TIWOS werk. Een woningcorporatie midden in de maatschappij. Een dak boven je hoofd is een eerste levensbehoefte. En we doen meer: we kijken of onze bewoners zich redden en bieden hulp als ze vastlopen.
Bij TIWOS vertelde Gerrit Poels laatst zijn verhaal, leuk dat zijn fiets hier staat. Ik vind hem een soort moderne Peerke. Mensen helpen waar nodig is zonder onderscheid, zonder christelijke boodschap, zonder verschil te maken"

Zonder verschil

Monique met een ‘big smile’ als ze richting parkeerplaats loopt: “Ooit schilderde iemand op Peerkes standbeeld aan het Wilhelminapark: ‘Peerke Donders, Golden Wonders’. En wat was dan dat ‘Wonder’? De genezing van Lowieke Westland! Mooi toch? Trouwens wat een goed gevoel hier weer eens te zijn. Er is veel veranderd en toch ook weer niet.”

Wereld Vriendschapsdag en gratis rondleiding in het museum voor naastenliefde

Op zondag 4 augustus is er in Peerke Donders Paviljoen een gratis rondleiding door het museum. Op deze dag wordt Wereld Vriendschapsdag gevierd. Een prachtige dag om samen met je familie en vrienden naar het museum voor naastenliefde te komen! Bezoekers krijgen uitleg over het leven van Peerke en de werken van barmhartigheid, ook wel liefdewerken. Naast het bezoek aan het museum kan ook het park, de kapel en het geboortehuis bezocht worden.

kapel en geboortehuis

Voor veel Tilburgers is Peerke heilig, hoewel hij in 1982 ‘alleen nog maar’ zalig is verklaard. Zijn levensverhaal spreekt tot de verbeelding: een arme weverszoon die priester werd en uiteindelijk in Suriname aan het werk ging. Onbaatzuchtig zorgde hij voor vele patiënten met lepra. Net als in Tilburg is Peerke in Suriname een vereerd persoon.

In het museum is momenteel de tentoonstelling ‘Zielenzorg & zielenmoord, Peerke en de slavernij’ te zien. Deze tentoonstelling sluit aan bij het feit dat dit jaar 150 jaar afschaffing van de slavernij herdacht wordt.

De rondleiding op 4 augustus focust op het leven van Peerke en de liefdewerken. Het start om 15.00 uur en duurt één uur. Aan het eind krijgt de bezoeker een korte kennismaking met de tentoonstelling over slavernij en er wordt afgesloten met een stuk slaafvrije chocolade! Deelnemen aan de rondleiding is gratis, deelnemers betalen alleen toegang tot het museum.

Meer informatie: www.peerkedonders.nl of word vriend van Peerke Donders Paviljoen op Facebook. 

Peerke Donders